مقاله عبادت واقعى در قرآن

مقاله عبادت واقعى در قرآن

عبادت صحیح در قرآن مجید به دو صورت مطرح شده است : عبادت ظاهرى ، عبادت باطنى .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ ( هَلْ أَتَاكَ حَدِیثُ الْغَاشِیَةِ * وُجُوهٌ یَوْمَئِذ خَاشِعَةٌ * عَامِلَةٌ نَاصِبَةٌ * تَصْلَى نَاراً حَامِیَةً * تُسْقَى مِنْ عَیْن آنِیَة * لَیْسَ لَهُمْ طَعَامٌ إِلاَّ مِن ضَرِیع * لاَ یُسْمِنُ وَلاَ یُغْنِى مِن جُوع ) [ غاشیه (88) :

2 ـ ( وُجُوهٌ یَوْمَئِذ نَاعِمَةٌ * لِسَعْیِهَا رَاضِیَةٌ * فِى جَنَّة عَالِیَة * لاَ تَسْمَعُ فِیهَا لاَغِیَةً * فِیهَا عَیْنٌ جَارِیَةٌ * فِیهَا سُرُرٌ مَرْفُوعَةٌ * وَأَكْوَابٌ مَّوْضُوعَةٌ * وَنَمَارِقُ مَصْفُوفَةٌ * وَزَرَابِىُّ مَبْثُوثَةٌ )  غاشیه (88) : 8 ـ 16 ] .

اول : عبادت ظاهرى ، كه البته باید نیت خالص باطن ، آن را همراهى كند ، تا مورد قبول قرار گیرد ، و شامل تكالیف اعضاى ظاهر انسان است كه خداى متعال در قرآن به آن امر كرده است :

( أَقِمِ الصَّلاَةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ اللَّیْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ )(1) .

« نماز را از ابتداى تمایل خورشید به جانب مغرب [ كه شروعِ ظهرِ شرعى است ] تا نهایت تاریكى شب بر پا دار ، و [ نیز ] نماز صبح را [ اقامه كن ] » .

( وَأَقِیمُوا الْصَّلاَةَ وَآتُوا الْزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الْرَّاكِعِینَ )(2) .

«  و نماز را بر پا دارید ، و زكات بپردازید ، و همراه ركوع كنندگان ركوع كنید [ كه نماز خواندن با جماعت محبوب خداست ] » .

( وَللهِِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَیْهِ سَبِیلاً )(3) .

« و خدا را حقّى ثابت و لازم بر عهده مردم است كه [ براى اداى مناسك حج  ]آهنگ آن خانه كنند ، [ البته ] كسانى كه [ از جهت سلامت جسمى و توانمندى مالى و باز بودن مسیر ] بتوانند به سوى آن راه یابند » .

( كُتِبَ عَلَیْكُمُ الصِّیَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ )(4) .

« اى اهل ایمان ! روزه بر شما مقرّر و لازم شده ، همان گونه كه بر پیشینیان شما مقرّر و لازم شد ، تا پرهیزكار شوید » .

( اتَّقُوا اللهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِى سَبِیلِهِ )(5) .

« اى اهل ایمان ! از خدا پروا كنید و دست آویز و وسیله اى [ از ایمان ، عمل صالح و آبروى مقرّبان درگاهش ] براى تقرّب به سوى او بجویید ; و در راه او جهاد كنید تا رستگار شوید » .

...

فضایل اخلاقى در قرآن

( یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ )(2) .

« اى اهل ایمان ! [ در برابر حوادث  ]شكیبایى كنید ، و دیگران را هم به شكیبایى وادارید ، و با یكدیگر [ چه در حال آسایش چه در بلا و گرفتارى  ]پیوند و ارتباط برقرار كنید و از خدا پروا نمایید تا رستگار شوید » .

( قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اسْتَعِینُوا بِاللهِ وَاصْبِرُوا )(3) .

« موسى به قومش گفت : از خدا یارى بخواهید ، و شكیبایى ورزید » .

( وَاصْبِرْ فإِنَّ اللهَ لاَ یُضِیعُ أَجْرَ الْمُـحْسِنِینَ )(4) .

« و شكیبایى كن كه یقیناً خدا پاداش نیكوكاران را تباه نمى كند » .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ بحار الانوار : 67/284 ، باب 56 ، حدیث 6 ; شرح نهج البلاغه : 20/47/418 .

2 ـ آل عمران (3) : 200 .

3 ـ اعراف (7) : 128 .

4 ـ هود (11) : 115 .

( وَعَلَیهِ فَلْیَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُونَ )(1) .

« و [ همه ] توكل كنندگان باید به خدا توكل كنند » .

( فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللهِ إِنَّ اللهَ یُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِینَ )(2) .

« و چون تصمیم گرفتى بر خدا توكل كن ; زیرا خدا توكل كنندگان را دوست دارد » .

( وَالْكَاظِمِینَ الْغَیْظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللهُ یُحِبُّ الْمُـحْسِنِینَ )(3) .

« و خشم خود را فرو مى برند ، و از [ خطاهاىِ ] مردم در مى گذرند ; و خدا نیكوكاران را دوست دارد » .

...